Przestrzenny wymiar polityki spójności Unii Europejskiej w Polsce w latach 2021-2027

W kwietniu 2020 r. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk (KPZK PAN) przyjął stanowisko na temat architektury programów operacyjnych w Polsce w ramach europejskiej polityki spójności w latach 2021- 2027. Jest ono wynikiem dyskusji polskich środowisk naukowych i praktyków z administracji publicznej zajmujących się polityką przestrzenną i regionalną na poziomie regionalnym, krajowym i europejskim, przeprowadzonej 23 stycznia 2020 r. na posiedzeniu plenarnym KPZK PAN, z udziałem przedstawicieli DG REGIO Komisji Europejskiej, podczas którego omówiono Strategic challenges of programming for regional development after 2020.

KPZK PAN zwrócił uwagę w tym stanowisku na następujące kwestie:
A. Korzystne doświadczenia naszego kraju w zakresie kształtowania modelu polityki spójności cieszącego się uznaniem w całej Europie. (...)
B. Pozytywne wyniki zdecentralizowanej interwencji UE w Polsce. (...)
C. Potrzeba wykorzystania w latach 2021-2027 dotychczasowej architektury interwencji, w tym regionalnych programów operacyjnych. (...)
D. Ryzyka i zagrożenia wynikające z prób centralizacji instrumentów rozwoju. (...)
E. Wskazanie obszarów zagrożonych trwałą marginalizacją i miast średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze. (...)
F. Potrzeba kontynuowania dyskusji odnośnie do sposobu interwencji w Polsce Wschodniej. (...)

Przedstawione w prezentowanym Policy Brief przemyślenia stanowią kontynuację zapoczątkowanej w styczniu 2020 r. dyskusji o pożądanym kształcie polityki spójności w Polsce w latach 2021-2027. Dokument bierze pod uwagę istniejące, jak i antycypowane wyzwania oraz potrzebę wspierania transformacji w wymiarze przestrzennym na wszystkich poziomach zarządzania w Polsce. Jest on wkładem środowisk naukowych i praktyków polityki rozwoju do toczącej się w Polsce debaty.

(z Wprowadzenia)